Zestresowany? Wzmocnij swoją odporność na stres trenując swój mózg

98% Polaków odczuwa stres, w tym niemal 2 na 3 co najmniej raz w tygodniu – wynika z badania GfK „Polacy a stres” (2016). A jak sobie z nim radzimy? Najczęściej stosowane sposoby na stres to obejrzenie filmu lub posłuchanie muzyki – takie praktyki stosuje ponad połowa Polaków. Ponad 40% spotyka się ze znajomymi lub rodziną, a 35% rozwija swoje pasje i/lub czyta książki. Takie działania pozwalają nam na chwilę zapomnieć o stresie i zrelaksować się, ale czy są skuteczne na dłuższą metę? Czy dzięki tym sposobom poradzimy sobie lepiej w kolejnej stresującej sytuacji?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w 2014 roku przeprowadził badania w Polsce, z których wynika, że liczba dni straconych z powodu stresu w pracy wyniosła w 2013 roku około 77 888,33 tys. dni. Koszty społeczne szacuje się na około 9,5 mld złotych rocznie („Stres w pracy oraz jego wpływ na występowanie wypadków przy pracy i stan zdrowia osób pracujących” Stowarzyszenie Zdrowa Praca, Warszawa, 2014 na zlecenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Departament Prewencji i Rehabilitacji, Warszawa).

Relaks po stresującym dniu jest jak środek przeciwbólowy – uśmierza ból, ale nie chroni nas przed kolejnym. Najlepszym lekarstwem jest profilaktyka, a w przypadku stresu profilaktyka to wzmacnianie odporności poprzez trening swojego mózgu!

Jak trenować swój mózg?

Według Martina Seligmana, przedstawiciela psychologii pozytywnej większą odporność możemy zyskać zmieniając  punkt widzenia danej sytuacji – zamiast interpretacji negatywnej, uderzającej często w nasze poczucie własnej wartości, kierujemy swoją uwagę w stronę pozytywnego myślenia. „Optymizmu można się nauczyć”, twierdzi Seligman i zachęca do zwrócenia większej uwagi na wewnętrzny dialog i zastąpienia niewspierających myśli, przekonań – myślami pozytywnymi, pomagającymi sprostać wyzwaniom.

Podkreśla to również dr Rick Hanson, neuropsycholog, autor książek „Szczęśliwy mózg” i „Rezyliencja. Jak ukształtować fundament spokoju, siły i szczęścia”, w której opisuje krok po kroku mechanizm zmiany naszego myślenia. Wiele dowodów naukowych wskazuje, że każde kolejne doświadczenia stale zmieniają nasz mózg, każda aktywność pozostawia trwały ślad w strukturze neuronalnej. Nie tylko tworzą się nowe synapsy. Zmiana sięga też głębiej –  do naszych genów, do DNA znajdującego się w jądrach neuronów, wpływając na ich sposób działania. Jeśli praktykujesz relaksację, zwiększasz aktywność genów odpowiedzialnych za wyciszanie reakcji stresowych, dzięki czemu stajesz się odporniejszy psychicznie.

Dla naszej odporności i poczucia szczęścia niezwykle ważne jest to, czego doświadczamy i to na czym koncentrujemy naszą uwagę każdego dnia. Niestety często myślimy o negatywnych doświadczeniach, o błędach, porażkach, o tym, co nie wyszło lub zamartwiamy się, tym, co będzie, tworząc czarne scenariusze, wypatrując zagrożeń na horyzoncie – to „nakręca” reakcje stresową, hormony stresu przejmują ster.

Praktyka, praktyka i jeszcze raz praktyka

Dobra wiadomość jest taka, że mamy wybór i wolną wolę, możemy decydować, na czym skupiamy naszą uwagę i jakie doświadczenia kreujemy we własnym życiu. Możemy przejąć ster i skierować się w wybraną przez nas stronę.  By to zrobić potrzebujemy treningu uważności i świadomości własnych nawyków myślowych. Zauważając negatywne myślenie możemy dokonać zmiany na myślenie, które nas wspiera w działaniu, osiąganiu celów i poczuciu zadowolenia z siebie i swojego życia.

Poniżej znajdziesz kilkanaście inspiracji. Przetestuj, doświadcz, skup uwagę na tym co dobre:

• Znajdź i wypisz wszystkie dobre fakty ze swojego życia, np.: masz kochającą żonę/męża, zdrowe dzieci, własny dach nad głową, ciepłą wodę w kranie, trochę oszczędności na koncie, stać Cię na wakacje za granicą, itp. Czy wiesz, że w 2015 roku 738,9 miliona osób żyło za mniej niż 1,90 dolara dziennie? I mimo, że ludzi żyjących w skrajnej biedzie jest z roku na rok coraz mniej – ten fakt również warto odnotować – doceń, jak dużo masz, bo w wielu miejscach na świecie nie jest to normą i standardem.
• Zwróć uwagę na dobre rzeczy mające trwały i solidny charakter, np. wiele miejsc, które kochasz istnieje i ma się dobrze, mamy w Polsce piękne góry, Mazury, morze; wokół Ciebie są ludzie, którzy dobrze Ci życzą, technologia ułatwia nam na co dzień życie, możemy porozmawiać z kimś bliskim będącym na drugim krańcu świata, możemy podróżować, zwiedzać, itd.
• Zauważ niedawne dobre zdarzenia (nawet te najdrobniejsze); dobre fakty są wszędzie wokół Ciebie: słońce wzeszło, Twoje dziecko się uśmiecha do Ciebie, jedzenie pięknie pachnie, za oknem zieleń drzew.
• Zwróć też uwagę na to, co się nie wydarzyło, np. brak wypadku samochodowego, coś co mogło okazać się katastrofą, ale się nią nie stało.
• A Ty? Zobacz ile masz zasobów, umiejętności, talentów, ile pozytywnych cech. Wypisz to, za co siebie lubisz i cenisz. Dobre fakty są w Tobie: Twoje ciało nadal Ci służy, Twój umysł również!
• Przeszłość – przywołuj dobre wspomnienia, obejrzyj fotografie z ostatnich wakacji.
• Przyszłość – pomyśl o czymś dobrym, co wydarzy się dzisiaj, jutro, za tydzień i pomyśl o korzyściach z podejmowanych przez Ciebie decyzji, działań. Wyobrażaj sobie dobre zdarzenia i poczuj jakie przyjemne odczucia wywołuje to w Twoim ciele.
• Dziel się dobrem z innymi – badania dowodzą, że rozmawianie z innymi o tym co dobre intensyfikuje doznanie.
• Odnajduj dobro w tym, co złe, wyciągaj lekcje z porażek - szukaj pozytywnych znaczeń negatywnych zdarzeń, zobacz, jak dzięki nim stałeś się silniejszy i/lub mądrzejszy. 
• Dostrzegaj dobro w życiu innych– ciesz się cudzym szczęściem.

Zobacz, jak wiele możesz zrobić każdego dnia, by „nastroić” odpowiednio swój mózg!

Nie tylko myślenie, ale też działanie

To Ty kreujesz swoje życie, więc równie dobrze możesz sam dostarczać sobie pozytywnych doświadczeń i generować kolejne dobre fakty, np.:

• Powiedz komuś komplement,
• Wstaw kolorowe kwiaty do wazonu i ciesz nimi oczy,
• Włącz ulubioną muzykę i tańcz, jak tylko chcesz,
• Pójdź do pracy inną drogą i zwracaj uwagę na to, co Ci się podoba w Twoim otoczeniu,
• Pogłaszcz kota lub psa,
• Rób to, co Cię uszczęśliwia i…
• Ogranicz to, co Ci nie służy: wyłącz program telewizyjny, który wywołuje w Tobie nieprzyjemne emocje, nie narzekaj, nie martw się tym, na co nie masz wpływu,
• Każdego dnia po przebudzeniu wybierz jakiś dobry cel, który zrealizujesz tego dnia i daj sobie czas, by się tym nacieszyć. 

By wzmacniać swoją odporność na stres często nie trzeba wiele, ale trzeba często ?

Każdego dnia, rano, tuż po przebudzeniu możesz uśmiechnąć się na myśl o czekającym Cię dniu. Możesz ucieszyć się słońcem wpadającym przez zasłony, delektować się smakiem i zapachem kawy, dostrzec jak wiele masz: ile koszul! Jaki wybór! ? Możesz docenić swoje ciało – działa sprawnie, dzięki niemu możesz się przemieszczać, doświadczać, żyć. Wsiadasz do auta – cudownie! Masz wygodny środek transportu, możesz włączyć ulubioną muzykę. Jedziesz do pracy! Masz pracę! Dostajesz za nią sprawiedliwe wynagrodzenie, robisz ciekawe rzeczy, masz fajnych ludzi wokół siebie. Po pracy czas z rodziną lub czas dla siebie. Wieczorem, tuż przed snem wyraź wdzięczność za całe to dobro, które spotkało Cię w ciągu dnia!

A przede wszystkim bądź dla siebie przyjacielem. I tak, jak troszczysz się o swoich przyjaciół, bliskich, zatroszcz się też o siebie i swój mózg.

Aby dowiedzieć się więcej i nauczyć, jak zarządzać stresem zapraszamy na szkolenie:

Zarządzanie stresem i emocjami - Inteligencja Emocjonalna