Wyrażanie uczuć w dyplomatyczny sposób jest równie potrzebną, co trudną do opanowania umiejętnością, zwłaszcza w miejscu pracy.
Dlatego przygotowaliśmy dla Ciebie kilka cennych zasad mówienia o emocjach:
- Używaj „komunikatu ja” biorąc odpowiedzialność za własne uczucia, np. „Jestem niezadowolony z tego, jak przebiegło spotkanie.”
- Ogranicz w swoim słowniku wyrazy: „natomiast”, „ale”, „jednak” - działają jak kasownik wobec wcześniejszej części zdania, np. słysząc: „zależy mi na naszej współpracy, ale…” całkowicie tracimy poczucie, że komuś naprawdę na nas zależy.
- Nie zaczynaj zdania od słów „jak wiesz”, „jak już mówiłem”. Twój rozmówca może poczuć się przez to niekomfortowo, bo sugerujesz w wypowiedzi, że powinien wiedzieć już coś, czego może wcale nie wie.
- Nie atakuj innych swoimi emocjami, np. zamiast słów: „potraktowałeś mnie niesprawiedliwie”, którymi obarczasz odpowiedzialnością i oskarżasz drugą stronę, powiedz, co jest rzeczywistym źródłem Twoich emocji: „czuję się skrzywdzony, bo odbieram tę sytuację jako niesprawiedliwą”. Takie sformułowanie może być przyczynkiem dalszej konstruktywnej rozmowy.
Przyda Ci się również algorytm wyrażania emocji:
1. ZALEŻY MI: Podkreśl na początku rozmowy swoje zaangażowanie i to, że zależy Ci na danej osobie/relacji. Dzięki temu złagodzisz wydźwięk swojej wypowiedzi i otworzysz rozmówcę na konstruktywny dialog, np.:
- Ponieważ zależy mi na naszej współpracy…
- Cenię sobie dotychczasową relację…
- Atmosfera w biurze jest dla mnie ważna…
2. FAKTY: Konkretnie i szczegółowo przedstaw informacje dotyczące sytuacji, która wzbudziła Twoje uczucia. Pamiętaj, żeby opierać się tylko na opisach faktów – z nimi nie można dyskutować, np.:
- Dzisiaj jest już trzeci raz w tym tygodniu, kiedy się spóźniasz…
- Wczoraj podczas zebrania przerwałeś moją prezentację…
Uważaj na własne interpretacje sytuacji, np. „to już drugi raz, kiedy zignorowałeś moje polecenie” – z dużym prawdopodobieństwem wywołają w rozmówcy reakcję defensywną.
3. PRZEKONANIA: Powiedz o swoich przekonaniach. Dzięki temu rozmówca będzie miał szansę spojrzeć na sytuację „Twoimi oczami” i przygotować się na odbiór uczuć, które chcesz wyrazić, np.:
- W moim przekonaniu jest to wyraz lekceważenia…
- Możesz też pokazać uzasadnienie swojego przekonania, np.: Mam przekonanie, że w ten sposób okazujesz mi brak szacunku, bo postępujesz wbrew ustanowionym przeze mnie zasadom…
4. UCZUCIA: Przygotowałeś odpowiedni grunt, by móc swobodnie powiedzieć co czujesz. Emocje stanowią o Twojej energii i motywacji do działania, nie da się ich podważyć – wystarczy, że odważysz się je wyrazić! Np.:
- …dlatego jestem wściekły, bo ciężko pracuję na to, żeby pracownicy szanowali mnie jako przełożonego.
- …czuję się przez to sfrustrowany, bo włożyłem w ten projekt sporo wysiłku.
Otwierając się w ten sposób, możesz zostać mile zaskoczony reakcją rozmówcy.
Mitem jest przekonanie, że w biznesie nie ma miejsca na uczucia. To właśnie bezpośrednie ujawnienie emocji w sposób konstruktywny wpływa na kierunek rozmowy, ułatwia osiągnięcie porozumienia (pokazując intencję) i zwiększa efektywność komunikacji. Rozmówca, zamiast walczyć z wyrażonym przez Ciebie stanowiskiem, ma szansę odnieść się do meritum Twojej wypowiedzi i zyskuje przy tym motywację do konstruktywnej zmiany. A to wszystko dzięki niedocenianym i często niechcianym emocjom… Nie zapominaj o nich również w pracy – niosą energię, którą możesz wykorzystać na swoją korzyść!